XIX Liceum Ogólnokształcące powstało w szczególnych okolicznościach. Zostało utworzone w 1991 roku na bazie istniejącego od 1975 roku Studium Wychowania Przedszkolnego, które mieściło się przy ul. Krzywej 6. Zmiana typu szkoły zbiegła się w czasie z koniecznością przeprowadzki do innego budynku, ponieważ ten przy ul. Krzywej musiał być zwrócony prawowitemu właścicielowi tzn. Kurii Biskupiej. Od 1 września 1993 roku nową siedzibą XIX LO stał się budynek Szkoły Podstawowej nr 22 przy ul. Rzeckiego.
Rok szkolny 1991/92 był pierwszym rokiem istnienia XIX LO. Szkoła liczyła wówczas 14 oddziałów.
W ciągu dwóch pierwszych lat funkcjonowania XIX LO przy ul. Krzywej dyrektorem naczelnym był mgr Andrzej Głowacki, a mgr Henryk Pyc i mgr Alicja Omiotek byli jego zastępcami.
Początki XIX LO przy ul. Rzeckiego nie były łatwe. Dzięki staraniom Henryka Pyca, który objął funkcję dyrektora naczelnego, budynek stopniowo dostosowywano do potrzeb liceum. Dobudowano nowe sale lekcyjne, co pozwoliło zwiększyć liczbę klas. W latach 2002 – 2014 w XIX LO funkcjonowało po 18 oddziałów. Od czasu przeprowadzki na ul. Rzeckiego zastępcą dyrektora do spraw liceum była mgr Joanna Trojanowska, która pełniła tę funkcję aż do swojego odejścia na emeryturę w 2008 roku.
W 1995 roku z inicjatywy dyrektora Pyca zaczęto przygotowania do nadania szkole imienia Marii i Jerzego Kuncewiczów i sztandaru. Dyrektor zwrócił się wówczas do prezesa Fundacji im. Marii i Jerzego Kuncewiczów, p. Edwarda Balawajdera, który włączył się w przygotowanie uroczystości. Bywał częstym gościem w szkole, spotykał się z nauczycielami i młodzieżą.
Uroczystość nadania szkole imienia Marii i Jerzego Kuncewiczów oraz wręczenia sztandaru, ufundowanego przez Radę Rodziców, odbyła się 5 czerwca 1996 roku. Honorowym gościem tej uroczystości był syn Patronów – Witold Kuncewicz, który przekazał szkole pokaźny zbiór książek swoich rodziców, wydanych w okresie międzywojennym i opatrzonych odręcznymi dedykacjami Państwa Kuncewiczów. Księgozbiór ten ma wielką wartość archiwalną.
XIX LO to szkoła, w której uczniowie odnosili sukcesy w wielu dziedzinach. Najbardziej spektakularnym sukcesem było zajęcie przez uczennicę Paulinę Barzycką 4 miejsca w pływaniu podczas Igrzysk Olimpijskich w Atenach. Uczniowie prezentowali również wysoki poziom w innych dyscyplinach sportowych, zwłaszcza w grach zespołowych (piłka ręczna dziewcząt, których trenerem był mgr Tadeusz Więcek i koszykówka chłopców, z którymi pracował mgr Marek Wiciński).
Szkoła wielokrotnie zajmowała czołowe miejsca w wojewódzkich i ogólnopolskich zawodach sportowych.
Sukcesy osiągali także uczniowie XIX LO w różnych festiwalach i przeglądach artystycznych (solistki Beata Nawrocka i Anna Kozyra przygotowywane przez mgra Janusza Kozłowskiego oraz Iga Woś, Agnieszka Stosio, Agata Buta i Wojtek Bochra, którymi opiekował się mgr Grzegorz Pusztuk).
W latach 90-tych funkcjonowało Koło Małych Form Teatralnych, które współpracowało z Fundacją Pomocy Szkołom Polskim na Wschodzie i za jej pośrednictwem nawiązało kontakt z kilkoma szkołami na Litwie, Białorusi i Ukrainie. Wymiana kulturalna prowadzona w latach 1992-99 między uczniami tych szkół a młodzieżą XIX LO została w 1996 roku nagrodzona prestiżową wówczas nagrodą Fundacji im. Stefana Batorego.
Obok sukcesów artystycznych i sportowych były też naukowe. W 2006 roku uczennica mgr Janiny Weinper Małgorzata Wojtaszko została laureatką Olimpiady historycznej Losy Polaków na Wschodzie po 17 IX 1939 roku. W 2015 roku Patryk Jakubczak, przygotowywany przez mgr Barbarę Smutek, był finalistą Olimpiady Wiedzy o Mediach. W 2016 laureatami ogólnopolskiego konkursu organizowanego przez IFP UMCS o Henryku Sienkiewiczu byli Mikołaj Obara, Patryk Jakubczak, Konstancja Fil i Paulina Gap.
W 2005 roku dyrektor Henryk Pyc odszedł na emeryturę, a jego miejsce zajął dotychczasowy zastępca mgr Wiesław Miler, który pełnił tę funkcję do 2008 roku.
Od 2008 roku szkołą kieruje mgr inż. Małgorzata Frejowska. Po odejściu na emeryturę dotychczasowych zastępców mgra Kazimierza Pawłowskiego i mgr Haliny Dąbek, wicedyrektorem od 2015 roku została mgr Joanna Jędruszczak.
Obecnie XIX LO współpracuje z wieloma instytucjami nauki (UMCS, KUL, UP, PL) i kultury m.in. Kuncewiczówką i Muzeum Literackim im. Józefa Czechowicza. Uczniowie angażują się w wiele przedsięwzięć. Uczestniczą w projektach unijnych: „Szkoła na sto dwa” i „LOGI.COM”. Poszczególne profile klas objęte zostały patronatami wyższych uczelni: Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Przyrodniczego.
W ciągu 25 lat istnienia XIX LO szkołę opuściło ponad 3600 absolwentów. Większość z nich podjęła studia na wyższych uczelniach, przede wszystkim lubelskich.
Wśród absolwentów naszej szkoły jest wiele osób, które pełnią dziś ważne społecznie funkcje, pracują na wyższych uczelniach, osiągnęły sukcesy w różnych dziedzinach, pracują w różnych zawodach.
Opracowanie:
Janina Weinper
Barbara Smutek
Joanna Jędruszczak